Liên đoàn điền kinh World Athletics là thực thể quyền lực nhất toàn cầu về điền kinh, nắm vai trò định hướng, tổ chức, giám sát và phát triển mọi hoạt động của “nữ hoàng thể thao”.
Bạn quan tâm tới World Athletics không chỉ vì những cuộc tranh tài đỉnh cao mà còn bởi tầm ảnh hưởng của tổ chức này đến thể thao Việt Nam và cả hành trình của những vận động viên trẻ.
AniAthletics sẽ cùng bạn giải mã vai trò, lịch sử, cơ cấu tổ chức, ảnh hưởng đến điền kinh Việt Nam, xu hướng quốc tế và những thông tin quan trọng nhất về World Athletics cập nhật mới nhất năm 2025.
Liên đoàn điền kinh World Athletics là gì? Lịch sử, vai trò và những điều nổi bật
World Athletics là tổ chức quản lý cao nhất của bộ môn điền kinh trên toàn cầu, với sứ mệnh duy trì sự công bằng, minh bạch và phát triển bền vững cho môn thể thao này.
Lịch sử hình thành và phát triển
World Athletics, trước đây gọi là IAAF (International Association of Athletics Federations), được thành lập vào ngày 17/7/1912 tại Stockholm, Thụy Điển. Ban đầu, tổ chức chỉ có 17 thành viên sáng lập. Hiện nay, World Athletics quy tụ hơn 214 liên đoàn thành viên, trở thành một trong những tổ chức thể thao lớn nhất thế giới.
Năm 2019, IAAF chính thức đổi tên thành World Athletics nhằm hiện đại hóa hình ảnh và tăng khả năng kết nối với cộng đồng trẻ. Đổi tên không chỉ để làm mới mà còn thể hiện tinh thần đổi mới, thích ứng với thời đại số hóa và xu hướng thể thao toàn cầu.
World Athletics không chỉ tổ chức các giải đấu lớn như Giải vô địch điền kinh thế giới, Diamond League mà còn thiết lập các tiêu chuẩn, quy tắc kỹ thuật, phòng chống doping, phát triển tài năng trẻ và thúc đẩy bình đẳng giới trong thể thao.
Vai trò của World Athletics trên bản đồ thể thao quốc tế
- Xây dựng, cập nhật và phổ biến Luật thi đấu điền kinh cho mọi quốc gia thành viên.
- Giám sát công tác phòng chống doping, đảm bảo sự minh bạch và công bằng.
- Cấp phép, chứng nhận các giải đấu quốc tế, điều hành hệ thống xếp hạng vận động viên.
- Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực: huấn luyện viên, trọng tài, chuyên gia kỹ thuật.
- Hỗ trợ tài chính, kỹ thuật cho các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
- Thúc đẩy sự đa dạng, bình đẳng giới và bảo vệ quyền lợi vận động viên.
World Athletics được xem là “người gác cổng” của những giá trị thuần khiết nhất trong thể thao. AniAthletics từng cảm nhận rõ vai trò này khi tham dự các giải trẻ quốc tế dưới sự giám sát của tổ chức, mọi quy trình đều cực kỳ chặt chẽ, từ kiểm tra doping đến các tiêu chuẩn thiết bị, tạo nên môi trường công bằng cho tất cả.
Những thành tựu và dấu ấn nổi bật
- Sáng lập Giải vô địch điền kinh thế giới từ năm 1983, trở thành sự kiện lớn thứ hai chỉ sau Olympic.
- Đưa vào áp dụng công nghệ VAR cho các nội dung nhảy xa, chạy tiếp sức từ năm 2024.
- Đột phá về bình đẳng giới: Năm 2023, lần đầu tiên số lượng vận động viên nữ tham dự các giải của World Athletics vượt ngưỡng 50%.
- Đổi mới hệ thống xếp hạng vận động viên dựa trên điểm số tích lũy từ các giải đấu lớn nhỏ trên toàn cầu.
Cơ cấu tổ chức của World Athletics và cách vận hành
World Athletics có một hệ thống tổ chức đa tầng, vận hành bài bản, minh bạch nhằm đảm bảo mọi quyết định đều mang tính đại diện cho cộng đồng điền kinh toàn cầu.
Ban lãnh đạo và các ủy ban chuyên trách
Tại “đầu não”, World Athletics điều hành bởi Hội đồng lãnh đạo (Council) bao gồm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch, đại diện các khu vực châu lục và các thành viên được bầu chọn thông qua Đại hội đồng. Chủ tịch hiện tại (2025) là Sebastian Coe, một cựu vận động viên điền kinh nổi tiếng người Anh.
Bên cạnh Hội đồng lãnh đạo, còn có các ủy ban chuyên trách gồm:
- Ủy ban kỹ thuật (Technical Committee): Soạn thảo và giám sát Luật điền kinh.
- Ủy ban y tế và phòng chống doping (Medical & Anti-Doping Commission).
- Ủy ban phát triển (Development Commission): Hỗ trợ các liên đoàn thành viên, phát triển tài năng trẻ.
- Ủy ban nữ giới (Women’s Commission): Đảm bảo bình đẳng giới, phòng chống phân biệt đối xử.
- Ủy ban vận động viên (Athletes’ Commission): Bảo vệ quyền lợi và tiếng nói của vận động viên.
Phân cấp khu vực và liên kết với các liên đoàn quốc gia
World Athletics chia thành 6 khu vực: châu Âu, châu Á, châu Phi, Bắc Mỹ-Trung Mỹ-Caribbean, Nam Mỹ và châu Đại Dương. Mỗi khu vực có liên đoàn riêng, chịu trách nhiệm tổ chức các giải đấu cấp châu lục, phát triển nguồn lực và đại diện lợi ích cho các quốc gia thành viên.
Việt Nam là thành viên của Asian Athletics Association, trực thuộc World Athletics. AniAthletics từng có cơ hội giao lưu với đại diện của khu vực châu Á, cảm nhận rõ sự kết nối giữa điền kinh Việt Nam và thế giới, mở ra nhiều cơ hội hợp tác, nâng cao trình độ.
Quy trình ra quyết định và tính minh bạch
Mọi chính sách, quy định của World Athletics đều được xây dựng minh bạch, thông qua biểu quyết tại Đại hội đồng hoặc Hội đồng lãnh đạo. Các vấn đề nóng như sửa đổi luật thi đấu, quy chuẩn thiết bị hoặc thay đổi về phòng chống doping đều phải trải qua nhiều vòng ý kiến và góp ý từ các chuyên gia quốc tế, vận động viên, huấn luyện viên và các bên liên quan.
Đây chính là lý do vì sao các giải đấu quốc tế luôn được tổ chức một cách chuyên nghiệp, đảm bảo quyền lợi và sự công bằng cho mọi người tham gia.
Ảnh hưởng của World Athletics tới điền kinh Việt Nam
World Athletics đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phát triển điền kinh Việt Nam, từ xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, hỗ trợ kỹ thuật cho đến phát hiện, nuôi dưỡng tài năng trẻ.
Định hướng phát triển và tiêu chuẩn hóa:
Nhờ áp dụng các tiêu chuẩn của World Athletics, điền kinh Việt Nam từng bước tiệm cận trình độ quốc tế. Các giải đấu trong nước như Giải vô địch điền kinh quốc gia, Giải trẻ đều phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về kỹ thuật, thiết bị, quy trình kiểm tra doping.
AniAthletics nhận thấy rõ sự tiến bộ này khi tham gia các giải trong nước và quốc tế. Chỉ trong vòng 10 năm, kỷ lục quốc gia liên tục bị phá vỡ, số lượng vận động viên đạt chuẩn Olympic ngày càng tăng.
Hỗ trợ tài năng trẻ, chuyển giao công nghệ:
World Athletics thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo huấn luyện viên, trọng tài, tạo điều kiện cho các vận động viên trẻ Việt Nam tham dự các trại hè, học bổng thể thao quốc tế. Điều này giúp chúng ta tiếp cận với phương pháp huấn luyện hiện đại, nâng cao chuyên môn và bản lĩnh thi đấu.
Ví dụ, năm 2024, đội tuyển trẻ Việt Nam được mời tham dự trại huấn luyện tại Kenya, quốc gia nổi tiếng về chạy cự ly trung bình và dài. Trải nghiệm này đã giúp nhiều vận động viên trẻ tiến bộ vượt bậc, thậm chí có người giành suất dự Olympic Paris 2024.
Cơ hội và thách thức cho điền kinh Việt Nam:
- Cơ hội:
- Tiếp cận công nghệ mới, tiêu chuẩn quốc tế.
- Được tài trợ, hỗ trợ tài chính, thiết bị từ World Athletics.
- Tham gia các giải đấu lớn, tạo động lực cho vận động viên trẻ.
- Thách thức:
- Áp lực tuân thủ các tiêu chuẩn, quy định nghiêm ngặt.
- Cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia mạnh trên thế giới.
- Đòi hỏi đổi mới phương pháp huấn luyện, quản lý.
AniAthletics tin rằng, chỉ khi hội nhập sâu với World Athletics, điền kinh Việt Nam mới có thể bứt phá, tạo nên dấu ấn trên đấu trường quốc tế.
Xu hướng đổi mới và các sự kiện nổi bật của World Athletics năm 2025
Năm 2025, World Athletics tiếp tục đẩy mạnh những cải tiến mang tính cách mạng, ứng dụng công nghệ và tăng cường tác động xã hội của điền kinh.
Đổi mới công nghệ và số hóa:
World Athletics ứng dụng AI vào phân tích thành tích, dự đoán chấn thương và tối ưu hóa chiến thuật cho vận động viên. Hệ thống VAR đã trở thành tiêu chuẩn ở các nội dung nhảy và tiếp sức, giúp giảm thiểu tranh cãi và nâng cao tính công bằng.
Các giải đấu quốc tế được livestream trên nền tảng số, cho phép người hâm mộ tương tác trực tiếp với vận động viên, chuyên gia và ban tổ chức.
Sự kiện lớn và các điểm nhấn năm 2025:
- Giải vô địch điền kinh thế giới 2025 diễn ra tại Tokyo, Nhật Bản.
- Lần đầu tiên, số lượng vận động viên tham dự các nội dung marathon nữ vượt số nam, đánh dấu bước ngoặt về bình đẳng giới.
- Việt Nam có 5 vận động viên đạt chuẩn tham dự giải thế giới, trong đó có 2 người thuộc nhóm U23 – thành tích tốt nhất từ trước đến nay.
Tác động xã hội và phát triển bền vững:
World Athletics đặt mục tiêu phát triển bền vững, bảo vệ môi trường thông qua việc giảm khí thải, khuyến khích sử dụng vật liệu tái chế cho các sân vận động và trang thiết bị. Các chiến dịch “Green Athletics” được triển khai mạnh mẽ, góp phần nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường.
AniAthletics đánh giá cao các chính sách này bởi nó không chỉ bảo vệ hành tinh mà còn truyền cảm hứng cho các vận động viên trẻ sống xanh, sống đẹp hơn cùng thể thao.
Câu hỏi thường gặp
1. World Athletics có quyền kiểm soát mọi giải điền kinh trên thế giới không?
Không hoàn toàn. World Athletics kiểm soát các giải đấu quốc tế lớn, đặt ra tiêu chuẩn chung và giám sát các liên đoàn thành viên. Tuy nhiên, mỗi quốc gia vẫn có liên đoàn điền kinh riêng để tổ chức giải trong nước, miễn là tuân thủ luật và tiêu chuẩn do World Athletics ban hành.
2. Làm thế nào để một vận động viên Việt Nam được World Athletics công nhận thành tích?
Vận động viên phải tham dự các giải đấu thuộc hệ thống được World Athletics công nhận, sử dụng thiết bị đạt chuẩn và vượt qua kiểm tra doping. Thành tích sẽ được cập nhật lên hệ thống xếp hạng quốc tế nếu đáp ứng đủ các tiêu chí kỹ thuật.
3. World Athletics có hỗ trợ cho các nước đang phát triển không?
Có. World Athletics có nhiều chương trình tài trợ, hỗ trợ phát triển, khóa đào tạo miễn phí cho các quốc gia có nền điền kinh còn non trẻ, trong đó Việt Nam là một trong những đối tượng được ưu tiên.
Lời kết
Liên đoàn điền kinh World Athletics không chỉ đóng vai trò “cầm cân nảy mực” cho các cuộc tranh tài đỉnh cao, mà còn là động lực thúc đẩy điền kinh Việt Nam hội nhập và phát triển bền vững. AniAthletics tin rằng, nhờ sự đồng hành của World Athletics, cộng đồng điền kinh Việt Nam sẽ ngày càng trưởng thành, tạo nên những kỳ tích mới trên đấu trường thế giới.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về các giải đấu, tiêu chuẩn kỹ thuật hay cơ hội hợp tác cùng AniAthletics, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để cập nhật thông tin mới nhất và nhận những tư vấn tận tâm từ đội ngũ chuyên gia!
